Het eeuwige geworstel van timing, deadline en inhoud tijdens het commentaarberaad
Commentaarberaad
Het terugtreden van Camiel Eurlings kon je zien aankomen en toch gokten wij van het commentaarberaad verkeerd. De commentatoren en ik komen dagelijks om 12 uur samen in mijn kamer. Raoul du Pré, commentator en chef politiek, praat vanuit Den Haag mee op de speakerbox. Op donderdag wisten we dat de commentaren van vrijdag en zaterdag moesten gaan over twee in opspraak geraakte figuren: Camiel Eurlings en PvdA-Kamerlid William Moorlag. Over ons standpunt waren we het snel eens. Eurlings was onhoudbaar, Moorlag een onterechte zondebok. Maar we wisten dat Martin Sommer zaterdag over de PvdA-kwestie ging schrijven en wilden het commentaar ernaast niet ook daarover laten gaan. Moorlag op vrijdag dus. Eurlings zou maandag met NOCNSF gaan praten, een onhoudbaar-commentaar op zaterdag leek op tijd. Maar net toen het commentaarberaad vrijdag over Eurlings ging, stak chef nieuwskrant Marije Randewijk haar hoofd om de deur: hij was teruggetreden. Ik onderdrukte een vloek over ons te late commentaar, maar was meteen blij dat de nieuwskrant nu urgenter zou worden. U moet mij maar vergeven dat ik eerst aan dit soort profane zaken denk alvorens op nieuws te reageren als een gewoon mens. Beroepsdeformatie. Raoul was laconiek. 'Dan verander ik gewoon 'er zit weinig anders op' in 'er zat weinig anders op',' klonk het uit de speakerbox.
Voorbereide stukken
Raoul schreef het commentaar razendsnel. Tienvingerig blind typen is handig in de journalistiek. Zo konden we op de site eigen Volkskrant-interpretaties leveren. Dat we daar meteen een uitgebreid analyserend nieuwsbericht over Eurlings' aftreden hadden, komt omdat verslaggever Mark Misérus goed geanticipeerd had. Zelf had ik verslaggeverij de dag ervoor alvast om een groot verhaal gevraagd over Eurlings' dramatische opkomst en ondergang, voor als het moment kwam. Frank van Zijl stortte zich daar gelukkig snel op, zodat we dat ook meteen online konden zetten. Het klinkt wat wrang dat we aftredens analyseren of necrologieën schrijven terwijl de persoon in kwestie nog in het zadel zit of levend rondloopt. Maar redacties moeten voorbereid zijn. Dat leidt in de loop van de jaren ook tot stukken over niet gebeurde nieuwsfeiten, die ik graag eens zou bundelen in een bijlage, bij wijze van what if-geschiedenis. Zelf schreef ik een analyse over de verkiezingsoverwinning en het premierschap van Wouter Bos in 2006 (mijn stuk over Balkenende kwam in de krant). Idem dito over bondskanselier Stoiber in 2002 (Schröder werd herkozen). Die fictieve stukken zijn helaas verdwenen met het toenmalige redactiesysteem.
Onderzoek en perspectief
Belangrijker dan ons eeuwige geworstel met timing en deadline is de inhoud. Zowel in de zaak-Eurlings als de zaak-Moorlag konden we gelukkig verslaggeving bijdragen die toont waartoe redacties op aarde zijn. Mark Misérus is de verslaggever die in december onthulde dat de sportwereld zeer in zijn maag zat met Eurlings en dat NOCNSF achter de schermen op diens aftreden aandrong. Zijn artikelen brachten Eurlings ertoe vervroegd naar buiten te treden met excuses, vertelde die zaterdag in het NRC-interview. In de eerste krant na de spijtbetuiging fileerde Misérus nauwkeurig het verhullende taalgebruik en de juridisch twijfelachtige beweringen van Eurlings, zakelijk aantonend hoe onvolledig zijn excuus was. Nog zo'n accent aigu-man bij de Volkskrant, Raoul du Pré, wierp deze week als verslaggever het noodzakelijke licht op de zaak-Moorlag. Eerst onthulde hij hoe de nieuwe PvdA- voorzitter iedereen overviel met een telefoontje vlak voor Kerstmis, vervolgens hoe de nu gewraakte schijnconstructie jarenlang ieders instemming had gehad. Het is goed als de krant met journalistiek onderzoek kwesties in het juiste perspectief kan zetten.
Reageren? p.remarque@volkskrant.nl
Redactieblog Wilt u de hier besproken artikelen lezen? Zoek in onze app voor tablet of telefoon naar 'redactieblog' of ga op uw computer naar Volkskrant.nl/redactieblog
De val van Camiel Eurlings in 17 stappen
2013
2 juli: NOCNSF draagt voormalig verkeersminister en KLM-topman Camiel Eurlings voor als IOC-lid
10 september Als elfde Nederlander wordt Eurlings benoemd als IOC-lid. Hij maakt automatisch deel uit van het bestuur van de Nederlandse sportkoepel NOCNSF
2015
20/21 juli: Eurlings en ex-vriendin krijgen ruzie in tuin van zijn ouderlijk huis in Valkenburg. Hij mishandelt haar
december: Ex-vriendin doet aangifte tegen Eurlings vanwege mishandeling
2016
Juli: Eurlings doet aangifte tegen ex-vriendin vanwege smaad en laster.
et OM maakt later bekend dat er onvoldoende bewijs is om de vrouw hiervan te verdenken
Augustus: Eurlings ontkent tijdens de Zomerspelen van Rio schuld: 'Mensen die mij kennen, weten dat ik zo niet in elkaar zit', zegt hij tegen het AD
September: het OM zegt voldoende bewijs te hebben en besluit Eurlings te vervolgen wegens 'eenvoudige mishandeling'
2017
Maart: Eurlings accepteert transactie justitie: werkstraf van 40 uur
Voorjaar: De Top van NOCNSF doet Eurlings het verzoek om op te stappen; hij weigert
Juli: NOCNSF vraagt alle bestuursleden voortaan een verklaring van goed gedrag te overleggen
September: NOCNSF maakt bekend dat Eurlings zijn VOG heeft en kan aanblijven
14 december: Tijdens een vergadering doen NOCNSF-bestuursleden Eurlings het dringende verzoek om publiekelijk tekst en uitleg te geven over de mishandeling van zijn ex-vriendin
21 december: Advocaat Geert-Jan Knoops publiceert een verklaring waarin hij uithaalt naar de media. Hij benadrukt dat Eurlings 'formeel' geen strafblad heeft, er sprake was van lichte mishandeling en dat er nooit 'vaststelling of erkenning van schuld' is geweest
23 december: Ook de atletencommissie van NOCNSF, die de Nederlandse sporters vertegenwoordigt, wil opheldering van Eurlings en stuurt hem een lijst met vragen
30 december: Na aanhoudende kritiek besluit Eurlings zijn verhaal te doen. Zijn interview met NRC Handelsblad en zijn eigen verklaring komen hem op zware kritiek te staan, onder meer omdat hij spreekt over een 'wederzijds handgemeen' en zijn IOC-functie een vrijwilligersbaan noemt
2018
3 januari: Prominenten uit de sport als voormalig IOC-lid Els van Breda Vriesman en olympisch kampioene Ellen van Langen roepen Eurlings op te vertrekken. Eurlings zegt een gesprek af met de atletencommissie van NOCNSF
5 januari: Camiel Eurlings stapt op als IOC-lid en bestuurslid van NOCNSF
