DagboekCornelis Bijl de Vroe (1879-1945)
Dagboekfragment: staatsgreep mislukt in Nederland
Erik van den Berg deelt dagelijks een opmerkelijk fragment uit zijn verzameling historische dagboeken.
Buitenzorg, 19 november 1918
Bewogen dagen. Vrijdag 15 en zaterdag 16 dezer pleegde de socialistenleider Troelstra een fellen aanslag tegen de regeering in Holland door op een vergadering de republiek te proclameren en mee te delen dat de socialisten tegen geen geweld zouden opzien.
Namens de Regeering deelde daarop de minister-president Ruys de Beerenbrouck mede dat de regeering met geweld alle ongeregeldheden zou keeren. Daarop verklaarde Troelstra dat door zijn partij geen geweld zou worden gebruikt. Een volledige nederlaag dus.
Hulde aan onze kranige Koningin die de Duitsche vluchtende vorsten ten voorbeeld stand houdt, onvervaard in de gevaren van deze dagen. Hier leven we met heel ons hart mee in volle bewondering voor den oud-Hollandschen mannenmoed in deze Vrouw.
Gisteren werd door Mr. Dr. Talma een regeeringsverklaring voorgelezen in den volksraad bevattende de medeeling van de uitzetting van den anarchist Sneevliet, daad van kracht in deze tijden.
23 november
De Koningin werd met geweldige geestdrift gehuldigd in Den Haag en andere plaatsen. ’t Gevaar is dus weer bezworen, hoewel volksgunst wankel is; zeker in dezen tijd waar de meest elementaire moraliteit zoek is zoowel in de politiek als in ’t verval der zeden.
Cornelis Bijl de Vroe (1879-1945), adjudant van de gouverneur-generaal van Nederlands-Indië. Ingekort fragment uit Rondom de Buitenzorgse troon. Uitgeverij Fibula-Van Dishoeck, 1980.