25 vaderlandse vetes

Wie Bassie en Adriaan

Aanleiding mysterie

Hoe is het nu voorbij

Wat er precies speelde in de twist tussen de clown en de acrobaat is dus nooit helemaal duidelijk geworden. Was het de kanker van Aad, was het omdat Aad wilde stoppen en Bas niet? Hoe dan ook, 'de beste vrinden die je maar kunt vinde' gingen uit elkaar. Vijftig jaar hadden Bassie en Adriaan zeven dagen per week, twaalf uur per dag achter boeven aan gejaagd, maar opeens was blijkbaar elke minuut samen al te veel.

Aad werd pensionado in Spanje, Bas bleef optreden.

Inmiddels schijnen de gebroeders Van Toor wel weer 'ns met elkaar te eten, meldt Adriaan op zijn site. En ook: 'Vroeger lustte ik geen zoetigheid, maar nu, na mijn ziekte, kan Bassie me niet meer bijhouden met slagroomtaart eten!'

Wie Paul de Leeuw en Anneke Grönloh

Aanleiding imagoschade

Hoe is het nu geschikt

Een paar jaar nadat zangeres Anneke Grönloh in de Showbizzquiz van de trap was gevallen, greep Paul de Leeuw het gebeurde aan om haar als een losbandig drankorgel neer te zetten. Na een aantal uitzendingen van zijn NCRV-show Herberg De Leeuw (2002) begon Grönloh er last van te krijgen. Obers brachten haar ongevraagd dienbladen vol glazen witte wijn en op straat vroegen mensen haar met dubbele tong 'of er nog wat te neuken viel'. Na een eis tot schadevergoeding van 250.000 euro keerde de rust terug: Paul de Leeuw stopte met de persiflages, de NCRV stopte met de show en Anneke Grönloh verhuisde naar de Bourgogne, een streek die vooral bekendstaat om zijn mooie natuur.

Wie Maywood

Aanleiding onbekend

Hoe is het nu gebrouilleerd

De Friese zusters Karamazov. Zijn het in Drs P.'s lied kanariehoudende zussen uit Overveen die na zeventig gemoedelijke jaren toch aan het gifmengen slaan, deze Harlingse zangvogeltjes kregen ruzie aan hun vaders sterfbed - waarover weet niemand - en sindsdien zagen ze elkaar enkel in de rechtbank om te bevechten over wie de naam Maywood mocht dragen, Caren (Doetje, foto links) of Alice (Aaltje). Alsof Rio nog Rio is, als alleen May erover zingt, of Wood. Nooit gedacht trouwens dat er zo'n zustertwist zou ontstaan tussen die frisse Friezinnen. Had het dan helemaal geen betekenis toen ze op het songfestival zongen: 'Ik wil alles met je delen. Samen met je janken, samen uit je bol, samen door het lint gaan, niets is mij te dol.'

Vijftig jaar hadden ze samen op boeven gejaagd, maar opeens was elke minuut samen te veel

Wie Hedy d'Ancona en Leonie van Bladel

Aanleiding timesharing

Hoe is het nu onbekend

Het leek zo mooi: Hedy d'Ancona en Leonie van Bladel zitten in hun nadagen in Brussel, als PvdA'ers in de Europese Raad. Ze delen een appartement en strijken, ieder voor zich, de ruime Europese aanwezigheidspremies op. Premies waarvan je bijvoorbeeld een leuk penthouse in Amsterdam kan kopen! Maar dan is er een meningsverschil over het gebruik van hun gezamenlijke woning... Enfin, kent u die Monty Python-sketch waarin dametjes die de vruchtbare leeftijd gepasseerd zijn elkaar met hun handtassen te lijf gaan? Die kennen ze in de wandelgangen van het Europees parlement ook.

Wie Beatrix en Margarita

Aanleiding Edwin

Hoe is het nu helemaal goed

Uit welke paleiskelder kwam dat nichtje opeens vandaan gekropen? De koningin haalde eerst haar neus op, maar Margarita de Bourbon, haar vriendje De Reus en hun hond kwamen zo luidruchtig klagen dat alle onderdanen het konden horen. De koningin was ontstemd. Het was helemaal niet de bedoeling dat nichtjes of neefjes hun mond opendeden! 'Ben je nu helemaal betoeterd?', beet ze het afvallige prinsesje toe. Van boosheid vermorzelde ze bijna de asbak met het stompje van haar sigaret. Nu zullen jullie wel denken dat het slecht afliep met Margarita, maar dat viel reuze mee. Als ze beloofde De Reus de deur te wijzen en er voortaan het zwijgen toedeed, mocht ze zelfs de hond houden!

Wie Juliana en Bernhard

Aanleiding Greet Hofmans en wellicht Alicia

Of nu de esoterische Greet Hofmans of de geboorte van de buitenechtelijke Alicia de aanleiding was, de huwelijkscrisis tussen Juliana en Bernhard blijft tot de verbeelding spreken, niet in de laatste plaats omdat ze zich ieder in een vleugel van Soestdijk verschansten. Sommeerde Juliana weleens een lakei om een rookbom naar de Baarnse vleugel te katapulteren of een empirestoeltje door het raam te werpen? Doorzeefde Bernhard dan in de Soester vleugel een portret van koningin Emma met zijn dubbelloops? Of keken zij, bitter, in stilte naar de overkant tot 's avonds laat het licht werd uitgeknipt? En hoe, uiteindelijk, werd een echtscheiding afgewend? Sukkels zijn wij, die in het duister tasten.

U net zo goed.

Wie Adriaan van Dis en Willem Oltmans

Aanleiding uit de hand gelopen tv-gesprek

1985. Dat de ruzie tussen Adriaan van Dis en Willem Oltmans openbaar werd ligt aan Hugo Brandt Corstius. Die wist dat een tv-gesprek tussen beide heren op een oorlogje was uitgelopen en drong net zo lang aan op vertoning van de beelden tot hij zijn zin kreeg. Brandt Corstius had gelijk. Het fragment over een rijzende ster die zijn oude mentor wilde afzeiken, maar daarin lelijk de kous op zijn kop kreeg was leerzaam en informatief. Aardig detail is dat Van Dis nog steeds weigert in complotten te geloven, terwijl Oltmans ooit 6 miljoen gulden kreeg omdat er een complot tegen hem was gesmeed. We bedoelen maar.

Wie Arminius en Gomarus

Aanleiding predestinatieleer

Hoe is het nu ze hebben het nooit bijgelegd; hun volgelingen ook niet echt

Arminius: 'De menschen zijn vrij om te kiezen tussen goedt ende kwaad!' Gomarus: 'Het staet reeds bij den geboorte vast of iemand in de haemel komt of niet!' Nou zeg, dat was wat!

De ruzie liep zelfs zo hoog op dat Arminius-aanhanger Van Oldenbarnevelt onder druk van de Gomaristen ter dood werd veroordeeld. Maar toen hij het schavot beklom, bleken er fouten te zijn gemaakt, grove fouten. Sprak er dan niets meer vanzelf? Er was geen behoorlijke doodskist, er was geen hoofdsteun en het schavot was zo opgebouwd dat de beul recht tegen de zon inkeek. Uiteindelijk kwamen hij en de veroordeelde eruit door van plaats te wisselen, een staaltje polderoverleg waar het publiek stil van werd!

Wie Hans Dorrestijn en ex-vrouw aanleiding (non-)fictie

Hoe is het nu 't kwam nooit meer goed

Drieëntwintig uur per dag trok zij met de stofzuiger door het huis, waarbij ze ook even het haar van haar echtgenoot meezoog. En de enige seks in huis was Glassex. Dat is in het kort de brandschone beschrijving die schrijver Hans Dorrestijn gaf van zijn tweede huwelijk. Hij rekende gepeperd en ongezouten af met de ex-files in zijn roman Finale kwijting, die nog voor verschijning een rechtszaak veroorzaakte, aangespannen door de smetvrezende. Mevrouw Ex en haar nieuwe vriend (een jeugdvriend van Dorrestijn) vonden zichzelf veel te herkenbaar in het boek en wilden publicatie voorkomen. Toen dat niet lukte schijnt de ex de schrijver ook nog beticht te hebben van 'literair stalken', maar wat dat precies is, weet nog steeds niemand.

Wie Gert en zijn dochters

Aanleiding religie en (vermeende) incest

Hoe is het nu impasse

Alle duiven op de Dam konden niet vermoeden hoe onverkwikkelijk het harmoniemodel Gert en Hermien zou vergaan: aan de fles, op de fles. Dat het duo ook nog in de Here geraakte en de twee dochters meevoerde naar 'Israël land van mijn dromen', deed de familieverhoudingen geen goed. Alles kwam als een boemerang terug toen Sheila en Sandra de publiciteit zochten. Eerst wierpen ze het ware geloof van zich af door in ware gedaante in Playboy te verschijnen en vervolgens werd vader Gert van incest beschuldigd. Waar of niet waar? Gert wacht nog altijd op publiekelijke excuses. 'Ik zie hoe de mensen op straat elkaar aanstoten. Terwijl ik dus echt niks heb gedaan.'

Op de Plaza del Mayo hielden de dwaze moeders de adem in en zagen de lucht betrekken

Wie Frits Barend en Henk van Dorp

Aanleiding pijp

Hoe is het nu dik aan

Het was 1968 toen Frits vond dat Henk een ontzettend leuk programma maakte, en over hem een verhaal wilde schrijven. Henk: 'Ik zei: 'Gooi die pen weg en kom bij mij werken.'' Frits: 'Twee maanden later was hij zwanger.'

Voor het pijpincident gaan we naar het WK in Argentini', waar Frits dartel op Henks rug sprong, waardoor diens pijp in duizend stukken uiteenviel. Het werd stil in het bos. De scheidsrechters stopten met fluiten. Op de Plaza del Mayo hielden de dwaze moeders de adem in en zagen de lucht betrekken. 'Ik ben erg gehecht aan m'n pijp', zou Henk de enige ruzie in 38 jaar verklaren. 'Ik heb zeker drie uur niet tegen hem gesproken.'

Wie Marcel van Dam en Pim Fortuyn

Aanleiding pijp

Pim Fortuyn een racist? Hij dacht het niet. 'Ik heb me gister nog door een Marokkaan laten nemen', verweerde hij zich in een interview. Om er - goed getimed - aan toe te voegen: 'Maar ja. M'n portemonnee was wel mooi weg.' Marcel van Dam kon niet om hem lachen.

In een interview in 2005 overigens vroeg VARA-presentatrice Inge Diepman aan Van Dam waarom hij Fortuyn een 'buitengewoon minderwaardig mens' had genoemd. Toen Van Dam zei dat hij dat niet gezegd had, haalde Diepman het betreffende tv-fragment nog even tevoorschijn. Niet lang daarna kwam er, om onduidelijke redenen, een einde aan haar 14 jaar durende VARA-carrière.

Wie Eduard Bomhoff en Herman Heinsbroek

Aanleiding belletje

Hoe is het nu Bomhoff zit ver weg

'Wie tegen mij is, is als de foute Nederlanders in de Tweede Wereldoorlog', vond Winny de Jong. 'Ik laat me dat niet zeggen door iemand met een Duits accent', brieste Ferry Hoogendijk.

In 2002 hoefde je als parlementair verslaggever echt niet aan een boom te schudden om het rotte appelen te laten regenen. Maar niemand schopte het zo ver als de om het vice-premierschap strijdende LPF'ers Eduard Bomhoff en Herman Heinsbroek, wier ruzie de val van Balkenende I zou inleiden. Herinnert u zich het bellletje nog? Heinsbroek: 'Belletje? Ik gooi die Bomhoff met z'n @!!-belletje het raam uit!'

Wie Albert Verlinde en Mariska Hulscher

Aanleiding schelden

Hoe is het nu weer allemaal koek en ei

HOERRR!!! Zo begon de tenenkrommendste ruzie van 2006.

Op het vroegtijdig ontbonden huwelijk van societyverschijning Mariska Hulscher en man Ary reageerde heel Nederland geschokt. De trouwfoto's hadden in de coiffurepers gestaan! Hoe kon die **** van een Hulscher er na twee maanden weer een einde aan maken? Albert Verlinde, doorgaans de burgerlijkheid zelve, zei 'wat de mensen dachten' en sprak het H-woord in RTL Boulevard. Zomaar, op dat kinderrijke tijdstip in het vroege avonduur, zonder dat er een kijkwijzersymbool in beeld verscheen. Tot een rechtszaak kwam het net niet. Wel tot een even larmoyant als veelbekeken sorrysorrysorry-filmpje in Boulevard, waarin Verlinde diep, diep bukte en La Hulscher flink uithaalde. Met de vuist der genoegdoening.

Wie José en Oboema

Aanleiding huwelijkse sleur

Hoe is het nu ze worden nog steeds herhaald

'ENGERD, SCHOFT, DOOD MOET JE, DOOD, DOOD.' Ja, daar is-ie weer eens, dramatisch en hysterisch hoogtepunt van het vaste ruzieritueel van José en Oboema uit Jiskefet, die elkaar leegzogen als... als... Ja, als wat eigenlijk? José was altijd makkelijk te verleiden tot zo'n sterfscène en Oboema, de witte neger uit Oost, beantwoordde haar geschreeuw met geniepige goedmaakvleierij: 'Schatje... schatje... Oboemi niet boos... Obiemi

Verdrieti!' José trapte er altijd weer in, net als in het 'educatieve' praatje achteraf, waarin Oboemi arrogant met een hoog stemmetje aan de kijkers thuis uitlegde hoe hij de ruzie alweer succesvol had weten bij te sturen.

Wie Maurice de Hond

Versus de wereld

Aanleiding moordzaak

Hoe is het nu woedt nog volop

De opiniepeiler mengde zich in 2004 in de zaak rond de moord op de Zwolse weduwe Jacqueline Wittenberg. Volgens hem had niet de veroordeelde Ernest Louwes de moord gepleegd, maar klusjesman Michael de J.. Die zou een mes in het graf hebben verstopt dat het moordwapen zou zijn. Nadat het graf door justitie was geopend, bleek er geen mes in te liggen.

Voor De J. waren de verdachtmakingen aanleiding een schadevergoeding te eisen. Hoe het ook zij: bij een telefonische enquête - moet Maurice de H. een functie bij de recherche krijgen? - antwoordde 87 procent met 'nee', 1 procent met 'ja' en 12 procent met: 'Als die Maurice de H. Maurice de Hond is, niet.'

Wie Frank Rijkaard en Rudi Völler

Aanleiding spuug

Hoe is het nu ze bleven collega's, werden nooit vrienden

Studio Sport-gast Fritz Korbach, later die week: 'Weet je dat er nu ook Rijkaard-shampoo is?' Wou Tom Egbers niks van weten. Korbach, onverstoorbaar: 'Daar wordt je haar Völler van.' Voetbalhumor.

Das Lama-Drama, zeiden ze over de grens: tijdens Nederland-Duitsland op het WK van 1990 fluimt de door persoonlijke problemen geplaagde Frank Rijkaard Rudi Völler op z'n matje en trekt de scheidsrechter voor allebei rood. In de catacomben zal Tante Kèthe de tweede loepzuivere kwat met een klassieke oorvijg beantwoorden. Einduitslag: 1-2. In 1996 wordt de twist publiekelijk bijgelegd. In badjas, boven een pakje Echte Boter.

Wie José, Marga en Patty

Aanleiding kleine irritaties

Hoe is het nu geforceerde vrede

Luv toen: meisjes in legokleuren, gekostumeerd als tinnen soldaatjes. Meer onschuld dan seks. Maar het shalalalalalala-gevoel ontaardde om onduidelijke redenen in een brouille, vooral tussen José, die video's was gaan verkopen in Brabant, en Miss Extravert Patty. Veel later, toen Brard real life het huis had aangedweild met die gitaarspelende echtgenoot, wilde ze schoon schip maken. Dus zij met bloemen en botox naar Brabant. De hereniging lukte krap aan. 'We zijn alledrie in therapie om elkaars persoonlijkheid te leren accepteren zonder dat er steeds ruzie van komt', aldus Brard. Luv nu: dames in Christine Le Duc-kleuren, gekostumeerd als petit fours.

De onschuld is in speelgoedland gebleven.

Wie Micha'l Zeeman en Joost Zwagerman

Aanleiding rotte vis

Hoe is het nu oorlog

Dat er blijkens The Max Pam Globe sporen zijn gevonden die erop wijzen dat correspondent Michaël Zeeman vanuit Rome het Wikipedia-lemma over Joost Zwagerman trachtte te debunken (en dat van zichzelf te verfraaien), is het laatste wapenfeit van deze literaire vete, waarvan de kiem zou liggen in het feit dat Joosts Maximalen ooit een emmer vis over de toenmalige recensent heen kieperden. Wat volgde: Michaël die in zijn tv-programma een boek van Joost ad fundum afbrandde, Joost die graag klikte bij Theo van Gogh; Joost en Micha'l die in om kopij verlegen media nare stukjes over elkaar schreven, en nu dus dit weer. En in Rome is toch zoveel te beleven, zou je denken. En het is zo lekker ver weg.

Wie Harry Mulisch en Gerard Reve

Aanleiding (onder veel meer) beschuldiging racisme

'Nu moeten we nog van die Surinaamse en Curaçaose & Antilliaanse troep af. Ik ben er erg voor, dat die prachtvolken zo gauw mogelijk geheel onafhankelijk worden, en ons niks meer kosten, zodat we ze allemaal met een zak vol spiegeltjes en kralen op de tjoeki tjoeki stoomboot kunnen zetten, enkele reis Takki Takki Oerwoud, meneer!'

Aldus de beroemde brief die Gerard Reve - moge hij rusten onder Gods vleugels - in 1972 aan kunstbroeder Simon Carmiggelt schreef. Van de ruzie met 'Harry Mullis' ('niks als vullis') was de volksschrijver bij voorbaat niet onder de indruk: 'Zoals je weet, is door de beschuldiging van 'racisme', enkele jaren geleden aan mijn adres geuit, de verkoop van mijn boeken verveelvoudigd.' Het zwarte goud.

Wie Ruud De Wild en GeenStijl

Aanleiding vingerverf

Hoe is het nu voorbij

Dj Ruud de Wild doet meer dan grapjes maken op de radio en met z'n dochter door de PC Hooft paraderen. Iedereen kan immers schilderen! GeenStijl bracht een fictief bezoek aan zijn expositie, verfraaide het artikel met door een kind gevingerverfde kunstwerken en suggereerde dat De Wild de moord op Pim Fortuyn (waarvan de dj getuige was geweest) had verwerkt in een doek getiteld Six Shots. Welkom, Bram Moszkowicz. Bij GeenStijl ging men eerst in polonaise en begon men daarna mangaten te graven voor een lange loopgravenoorlog. Maar helaas. Op advies van bevriende BNN-hotemetoten liet de schilder-dj zijn claim vallen en verklaarde later geen spijt te hebben van zijn oekaze. 'Nu weet iedereen dat ik kunstenaar ben.'

Wie Hans Klok en Sittah

Aanleiding zagen en zwaarden

Hoe is het nu voorgoed gescheiden

Eerst had hij haar jaren doorgezaagd - toch een intieme daad. Toen wilde zij ook wel eens iemand doorzagen en Sittah, de assistente van Hans Klok, leerde zelf de zwaarden hanteren. Klok bracht haar zo veel goochelkneepjes bij dat ze op het WK Magic van 2005 werd uitgeroepen tot beste zaagster en verdwijnster ter wereld. Dit zeer tot ongenoegen van Hans, die mokte: 'Op de een of andere manier vind ik vrouwen nooit zo geloofwaardig; het is toch meer een mannenberoep. Vrouwen zijn ook niet sterk genoeg om iemand te laten verdwijnen.' Ging het hier om een staaltje pure jaloezie op de tovenaarsleerling die haar meester overtroeft? Sittah denkt van wel. 'Zelf is hij nooit verder gekomen dan een tweede plaats.'

Wie Louis van Gaal en de pers

Aanleiding slimme opmerking

Hoe is het nu broos

'Ben ik nou zo slim of zijn jullie nou zo dom?' Deze ijzersterke refreinregel voor een carnavalskraker werd ons aangeboden door Louis van Gaal, dichter, toptrainer en vaak dankbaar onderwerp van spot voor de voetbalverslaggevers die hem omringen. Maar een bevredigend antwoord van hun kant - ligt de waarheid niet dikwijls in het midden? - is er nooit gekomen. Misschien is dat de kern van het probleem: de mensen zijn slecht en/of dom, dus ook sportjournalisten, en op de een of andere manier is Van Gaal daar altijd de dupe van - in plaats van dat hij het van zich af laat glijden zoals een eend het water. Neemt hij zijn gehoor niet te serieus, kortom? Stelt hij zich niet te kwetsbaar op?

De mensen zijn slecht en/of dom en op de een of andere manier is Van Gaal daar altijd de dupe van

Wie Hans Laroes en Charles Groenhuijsen

Aanleiding schnabbels en e-mail

Hoe is het nu definitief en duur gescheiden

Omdat Philip Freriks aan vervanging toe was, zocht het NOS Journaal naar een nieuwe ankerman en vond de in Amerika gestationeerde double-breasted wiseguy met de Nijenrode-uitstraling, Charles Groenhuijsen. Dat rechtse imago zouden ze wel onder een laag schmink verstoppen. Aan de onderhandeltafel ging het mis. Groenhuijsen wilde veel geld en wekelijks een retourtje Washington. Laroes vond dat Groenhuijsen in Nederland moest komen wonen en moest stoppen met lucratieve bijbaantjes. Groenhuijsen noemde Laroes per mail 'schnabbelgestapo' en toen was de vertrouwensbreuk een feit. Groenhuijsen vocht zijn ontslag bij de rechter aan. Hij was zijn baan kwijt, maar Laroes moest over de brug komen: met 489.375 oproteuro's.

Wie W.F. Hermans en Ed van Thijn

Aanleiding verbanning

W.F. Hermans (1921-1995): 'Soms reis ik van Parijs naar Amsterdam per trein. Gelukkig gebeurt dit zelden. Als de trein Haarlem nadert en de koepel van de gevangenis komt in zicht, heb ik de gewoonte hardop te zeggen: 'Geboorteplaats van Harry Mulisch.' Dit moet de schrijver voor 1986 gezegd hebben, want sinds dat jaar was Hermans, vanwege een bezoek aan het cultureel geboycotte Zuid-Afrika, in Amsterdam niet langer welkom. Een groot misverstand, zo bleek! Ed van Thijn, toen burgemeester, juicht het nu toe dat er een straat naar de schrijver wordt genoemd. Sterker nog: 'Wij hebben Hermans nooit in de ban gedaan. Ik heb hem later nog een excuusbrief gestuurd wegens dat misverstand.' En: 'Zulke conflicten gelden niet voor de eeuwigheid.' Eh... er was toch geen conflict?